სილვია პლათის “ლედი ლაზარე”

1963 წელს ლონდონში ყველაზე ცივი ზამთარი მოვიდა ბოლო რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში. 11 თებერვალს, დილით ადრე, ნოთინგ ჰილის ერთ-ერთი სამსართულიანი სახლის ბოლო სართულზე, გაზით თავი გაიგუდა ქალმა, რომელმაც მაგიდაზე მიყრილ ქაღალდებს შორის დატოვა ის, რასაც სილვია პლათი ჰქვია.

ლექსი “ლედი ლაზარე” მის გარდაცვალებამდე დაახლოებით ოთხი თვით ადრე დაიწერა. მისი ცხოვრების მესამე ათწლეული ფატალური აღმოჩნდა; ოცდაათიწლის ქალმა და იმდროინდელ ლიტერატურულ წრეებში ნაკლებად აღიარებულმა პოეტმა ვერაფრით გადააბიჯა საფეხურს, რომელსაც მეოთხე ათწლეულში უნდა გადაეყვანა. ნაწარმოებში იგი რამდენჯერმე ახსენებს სუიციდის წარუმატებელ მცდელობებს და მესამეზე მიანიშნებს მკითხველს. ეს აღარ იქნება ერთ-ერთი მცდელობა, არამედ უკანასკნელი, “ყველაზე თეატრალური და სრულყოფილი”, მისივე თქმით. ლექსის სათაური უკავშირდება ბიბლიურ პერსონაჟს, ლაზარეს, თუმცა ეს სახელი აქ ერთგავრი აქსესუარია და მხოლოდ მეტამოზირებულ დატვირთვას თუ ატარებს იმ ადამიანისა, რომელიც ორი განზომილების გზაჯვარედინზე აღმოჩნდა და კვლავ სიცოცხლეს დაუბრუნდა, მსგავსად ნაწარმოების პერსონაჟისა. იუდეველთა ტილოს ხსენებაზე, რომელშიც მისი გვამია გახვეული, ისეთივე სამარხი დგება თვალწინ, სადაც ებრაელები თავიანთ მკვდრებს ინახავდნენ. მსგავსი ალუზიები უკიდურესად მძაფრ განცდებს იწვევს მკითხველში.

“Soon, soon the flesh
The grave cave ate will be
At home on me

And I a smiling woman.
I am only thirty.
And like the cat I have nine times to die.”

მიუხედავად იმისა, რომ პლათის შემოქმედებაში არაერთხელ შეიძლება გადავაწყდეთ მითოლოგიურ არქეტიპებს, მითუმეტეს ანტიკურ ფემინურ ხატებებს, აღნიშნულ ნაწარმოებში არქტიპად თავად ავტორი გარდაისახება. იგი ხდება სიბილა, სასტიკი და დაუნდობელი პითია, რომელმაც საკუთარი კატასტროფა უნდა იწინასწარმეტყველოს. ავტორი უკიდურესად გულწრფელია. იგი არ ერიდება ადამიანებს, არ ერიდება ღმერთს, არც სატანას; არ ერიდება მტერს და ირონიით მიმართავს მათ. მას შეუძლია გაიძროს ჯვალოები გახრწნილი სხეულიდან და შეისხას ხორცი. სამარხიდან გამოსულმა კი უსიცოცხლო ადამიანებს ჩამოურიგოს საკუთარი კიდურები.

პლათის ლექსს თან სდევს უკიდურესი ირონია. იგი ხდება მოწამე, რომელიც საიქიოდან სადღაც ბრუნდება... ჯოჯოხეთში, ან ჯოჯოხეთიდან სააქაოში, სადაც მკვდრეთით აღმდგარმა ყველაფერი უნდა გაანადგუროს, ნაცრად აქციოს, ისევ მოკვდეს და ისევ გაცოცხლდეს, როგორც ერთხელ, ბავშვობაში. სამარხიდან გამოსული საკუთარ თავს ძლივს სცნობს და უეცრად ძველ ზარხუფში ბრუნდება – სარდაფში, სადაც სასწაული მოხდა. მისი სიცოცხლის მეორე ათწლეულის დამლევს თავის მოკვლა სცადა. როდესაც უგონო და მოკუნტული იპოვეს, “მატლები მარგალიტებივით ეყარა კაბაზე” (წერს ლექსში), მაგრამ გაცოცხლა, რის გამოც “სასწაული” უწოდეს მას სხვებმა. ამ “სასწაულს” ჩვეული ირონიითა და გროტით იხსენებს ავტორი და უფრო მეტი ირონიითა და სიძულვილით მოიხსენებს იმ სხვებს, ადამიანებს, ექიმსა და მტერს. საკუთარ არქეტიპად ქცეული პოეტი ღმერთსა და ეშმაკს ერთნაირად მიმართავს, უკვე სულერთია მისთვის. ორივეს უბრძანებს, რომ განერიდონ, რადგან გაცოცხლა, ფერფლიდან აღსდგა, ამ ფერფლში კი მხოლოდ ნიშნობის ბეჭედსა და საპნის პატარა ნაჭერს თუ აღმოაჩენს ვინმე. ესეც ალბათ მისი წინა ცხოვრების ნარჩენებია – ქორწინება, შოკოთერაპიის კურსი, ლოურენსის მწერალთა სკოლა. .

თავისუფლად შეიძლება ითქვას, რომ წმინდა ლაზარე პირდაპირ კავშირში არ იმყოფება ლექსის ფაბულასთან. იგი სიკვდილის გადალახვის სიმბოლოდ გვევლინება მხოლოდ, ვინაიდან ავტორი არ ჰგავს ლაზარეს ფემინურ სახეცვლილებას.

ნაწარმოების მიხედვით სილვია პლათი თითქოს გარიგებას დებს თანატოსთან. ამერიკელმა კრიტიკოსმა კერენ კაიმ ალბათ ტყუილად არც ახსენა ბერძნული მითოსის მიხედვით სიკვდილის განსახიერების სახელი მის შემოქმედებასთან დაკავშირებით. თავის ესსეში, სახელწოდებით “კონფესიონალისტი პოეტები”, იგი წერდა, სილვია პლათი და ენ სექსტონი მიეკუთვნებიან იმ პოეტთა ჯგუფს, რომელთა ლექსებში ეროსისა და თანატოსის სახეები ხშირად მეტაფორიზირებულად ერწყმის ერთმანეთს.

ლექსი “ლედი ლაზარე”, რომელიც 1962 წლის ოქტომბერში დაიწერა, შესულია პლათის ბოლო კრებულში “არიელი”. მოგვიანებით იგი 20-ე საუკუნის ანგლო-ამერიკული პოეზიის ერთ-ერთ საუკეთესო პოეტურ კრებულად აღიარეს.

2009 წლის 16 მარტს ქალაქი ფეირბენკის ერთ-ერთ სახლში თავი ჩამოიხრჩო ალიასკის უნივერსიტეტის პროფესორმა, რომელსაც მაგიდაზე ედო წიგნი, სახელწოდებით “არიელი”. პროფესორი ნიკოლას ჰიუზი გახლდათ, სილვია პლათის უმცროსი შვილი.


Lady Lazarus

I have done it again.
One year in every ten
I manage it----

A sort of walking miracle, my skin
Bright as a Nazi lampshade,
My right foot

A paperweight,
My face a featureless, fine
Jew linen.

Peel off the napkin
0 my enemy.
Do I terrify?----

The nose, the eye pits, the full set of teeth?
The sour breath
Will vanish in a day.

Soon, soon the flesh
The grave cave ate will be
At home on me

And I a smiling woman.
I am only thirty.
And like the cat I have nine times to die.

This is Number Three.
What a trash
To annihilate each decade.

What a million filaments.
The peanut-crunching crowd
Shoves in to see

Them unwrap me hand and foot
The big strip tease.
Gentlemen, ladies

These are my hands
My knees.
I may be skin and bone,

Nevertheless, I am the same, identical woman.
The first time it happened I was ten.
It was an accident.

The second time I meant
To last it out and not come back at all.
I rocked shut

As a seashell.
They had to call and call
And pick the worms off me like sticky pearls.

Dying
Is an art, like everything else,
I do it exceptionally well.

I do it so it feels like hell.
I do it so it feels real.
I guess you could say I've a call.

It's easy enough to do it in a cell.
It's easy enough to do it and stay put.
It's the theatrical

Comeback in broad day
To the same place, the same face, the same brute
Amused shout:

'A miracle!'
That knocks me out.
There is a charge

For the eyeing of my scars, there is a charge
For the hearing of my heart----
It really goes.

And there is a charge, a very large charge
For a word or a touch
Or a bit of blood

Or a piece of my hair or my clothes.
So, so, Herr Doktor.
So, Herr Enemy.

I am your opus,
I am your valuable,
The pure gold baby

That melts to a shriek.
I turn and burn.
Do not think I underestimate your great concern.

Ash, ash ---
You poke and stir.
Flesh, bone, there is nothing there----

A cake of soap,
A wedding ring,
A gold filling.

Herr God, Herr Lucifer
Beware
Beware.

Out of the ash
I rise with my red hair
And I eat men like air.

http://www.youtube.com/watch?v=esBLxyTFDxE

The Lack of Necessity of the Psychologists

Mostly, when the individual is depressed, he/she becomes disposition to the seclusion, but on the other hand, there emerges a request of the hearer. It could be everyone, even the stranger on the bus or in the market, but the perception of problem or advice are always different from each other.

The psychologist Ketevan Chigogidze considers, that today the index of depressive mood is very high in Georgia. It equals 80% of society. One of the major reasons can be the lack of psychologist’s service.

“The causes, bringing on depression, could be various.” - She says,
“In western megalopolises the greatest problem is loneliness, People, living in developed countries suffer from need of close affairs. And the culture of visiting psychologist is developed, while in developing countriesThat’s why they are accustomed to the psychologist’s service. In the developing countries people are more stressed with social problems and very often they attend to the psychologists, but in Georgia, there is no culture of psychological consultation.”

It’s very frequent to alternate psychologist with friends or priest in Georgia. Each individual is influenced with depression in different ways and the period of depressive disorder, as the results, could be very different, based on individual condition.

Lali Kupatadze, mother of 32-years-old lady, called Vika, claims that her daughter’s frequent relationship with her priest became dangerous for Vika’s labile psychics.

“My daughter has been prone to depression since childhood and I was forced to give her special medicines. During last year she increased the frequency of visiting her confessor and soon she diminished her affair with the psychologist.” - Lali Kupatadze says, “Some months later, her physical condition worsened. Later I guessed, the confessor had prohibited her to take pills… Also I discovered many priests consider that medicines, prescript by doctors, are dangerous for human’s morality.”

In the eighties of last century American psychology used to utilize, so called, pastoral therapy as method of treatment and it took benefit simultaneously with medicines, prescribed by doctor. This kind of therapy isn’t accepted in Georgia as method of treatment of depressive disorder, more, it’s demarcated from the psychology.

One of the clerics, preferring remain anonymous, claims, that depression isn’t a physical state.

“Depression isn’t physical state or stressed condition of mind. It’s a state of soul, desperate and abandoned.” – He says, “Psychologist, refusing truth, isn’t able to help someone, also parted from God and the drugs are harmful for patient. Of course, there is exception among the psychologists, but everyone should to collaborate with the patient’s confessor and every person ought to have his/her own confessor.”

Nazi Kubaneishvili, the doctor of psychiatric sciences, maintains that every depressed person has to pass a treatment under the psychiatrists’ surveillance.

She considers, one of the most approved and safe method of treatment is a course with tranquilizers. The side effects of these drugs depend on dosage that should be determined on an individual basis. But every treatment method connects with the person’s psychological structure.

Therapy, such as art, grouping and working is very common method of treatment in the modern psychology, but the most effective one is a working therapy, which isn’t developed in Georgia. It regards to make patients more active and helps them to realize, that they are needed for the society.

According to study, conducted by Dimitri Uznadze’s Institute of Psychology in 2009, 75.3% out of 430 respondents say that they trust church. 78.8% prefer individual therapy, 16.9% favour art therapy and only 4.1% approve grouping therapy in Georgia.

Another barrier of the development of psychological service is a sense of clumsiness among the users because of psychologist’s help. And, as usual, they hide it from others. That’s why 78.8% prefer individual therapy, same as private consultation with the psychologist.

“Sometimes most of them can’t trust us. That’s why they prefer friends as the hearers.” – says Ketevan Chigogidze.

Anastasia is an artist. Today it’s not difficult to find her in her workshop on Ingorokhva’s street. It’s airless room with narrow windows, but Anastasia likes it. Fourteen months before, she couldn’t stand this place. She was indifferent to everything. Only eight months later, after trying to commit suicide, she addressed to the psychologist. The course of art therapy had been very helpful for her.

Working on her last picture, called “Yellow Forest”, she says smiling:

“Depression is a virus, which could be ignored by your wish, but if you can’t find it in your mind, another person could help you. Now my psychologist is my best friend and she helped me at the right time.”


P.S. This is Sigmund Freud's room on the image.

Lileo in Barcelona

According to the Embassy of Georgia in the Kingdom of Spain, there are nearly 3000 Georgians living in the eastern Autonomous community of Spain, called Catalonia. Majority lives in the suburbs of Barcelona and nearly seventy five percent are from Svaneti. They live there with large families and have own business. A Lot of stories are related about Svanian criminal bands in Barcelona by Georgian public, living in Tbilisi or emigrated in the other countries of Europe.

In the beginning of 2005 the government of Spain pioneered a new operation, called Wasp #1 (Avispa #1 in Spanish). This operation had been accomplished against the criminals, emigrated from the Post-Soviet countries. One of them was Georgian oligarch and criminal Tariel Oniani, who has been living in Barcelona since 1997 till 2005. The Spanish magazine “El Pais” published the names of Russian criminals, called “Vori v zakone” (“Thieves-in-law”) and one of them was Oniani. The article announced that Spanish society can’t accommodate to the Russian mafia, laundering illegally acquired money in the Kingdom of Spain. The operation Wasp #1 has been failed and The Ministry of Internal Affairs pioneered another operation, called Wasp #2 and it succeeded in the end of 2005. The majority of criminals have been arrested and the others, among them Tariel Oniani, escaped from Barcelona. In July of 2008 Russian police detained him in Moscow with eleven reputed crime bosses of former Soviet Union.

There was an accident in the summer of 2008, when Police of Catalonia arrested five young males, who were accused of robbery. They were from Georgia’s northern city Lentekhi (Svaneti). The ex-consul of Georgia in the Kingdom of Spain, Irakli Kurashvili can remember some other facts, similar to this, during his working period. But he said: “It’s impossible to make an exact statistic of Georgians, living in Spain, because of illegal emigrants, but I can tell that there are about 5000 Georgian emigrants legally in Spain and 3000 out of 5000 live in Catalonia. 2000 Georgians are from Svaneti, but almost all of them work in factories, on buildings, in restaurants and some have their own business,” he said, “In spite of some criminal accidents, the others aren’t responsible to their actions.” A present collaborator of Embassy Elene Mdivani claims, that according to data of last year there are no facts, which can reveal presence of, so called, Svanetien Bands. And the present consul of Georgia Achiko Sokhadze can’t say an exact amount of the Georgian prisoners, detained in Spain, because he claims, this information is confidential.

“Jarji was 21-years-old, when he left for Barcelona,” says Lali Khorguani, a sister of emigrant Jarji Khorguani. Nowadays she lives in Tbilisi and receives 2000 Euros monthly from her younger brother, working in Barcelona. Khorguani’s family has been living in Zeskho since XVII century till 2003. Then they moved to Tbilisi and after father’s death Jarji went to Munich, then to Brussels and at last he has reached Barcelona. He was obsessed with this city, because of his passion for Spanish football club Barca. During some years he has been building his new life with his wife and newborn daughter. Now he has his own construction company and employs only Georgian people, who come from Svaneti’s small and foggy towns. “The first year was a real nightmare. There were some days when I was hungry during 24 hours or more.” – said Khorguani, “But I had a great faith…” According to him, he always knew, he would never fail in his life. First he was working in the port as a worker, but the wages were very low to survive in the European megalopolis. Then he has begun a new work as a factory worker, but the health hadn’t aid him. He suffers with heart disease from childhood. By accident, Khorguani met a Georgian businessman, living in Catalonia, who helped and supported him like a real father, but he never says his name, though this person isn’t in Spain any more. Jarji Khorguani has four children and all of them speak Catalan and Georgian a little bit. He lives in the suburb of Barcelona and he is a boss of a big construction company, full of Georgian workers. “I saw him two years ago,” – says his sister with regret. According to her, her brother has helped a lot of people from his small town and employed them on some work. These people help to their families and send them some money every month, she says. On the question, what is his dream now, he answers, that the only dream is to hunt for aurochs with his father and sons in the forests of Svaneti.


A small flat of Khorguani in the suburb of Tbilisi.

Khorguani is not an exception. There are other Georgian emigrants in Catalonia, doing business and trying not to disconnect with their motherland, though their children, born is Spain, speak in Catalan or Spanish languages. Even some of them have Spanish names. They also differ from other Georgian emigrants by the number of children. One of the influential businessmen in Barcelona is Beso Khabuliani. He has very large family too. He is a holder of a big factory there and helps other Georgians by employing them. But the economic crisis, so called “infection” of the whole Europe, has touched the Georgian emigrants also.

During last year the Kingdom of Spain has deported nearly 100 Georgian emigrants. Nobody can confirm the exact figure. The expert of international relations, Alexander Rondeli writes in his book, that it’s impossible to balance the process of migration. When the country deports a group of illegal emigrants, it receives a new wave of migration at the same time.

According to the basic data of the National Bank of Georgia, Spain takes the fifth place in transfer of money to Georgia after United States of America, Germany, Greece and Russia.

Porno Industry Of The Outward Sellers

According to 255 article of the criminal code of Georgia the spreading and production of porn product is illegal. In spite of this law there are some spots in Tbilisi, where a person can find porn DVD-s with pornographic images on it. One of these spots is, so called, “Dry Bridge”, situated in the center of capital.

The outward sellers can’t remember the fact, if someone, civil rights advocate or police, charged them with illegal action. Among fifty sellers there are five men, selling the porn production. Today, on November 9, the students of GIPA surveyed some of them. The general feeling of these people was very aggressive towards the students. One of them said that he has not been a citizen of Georgia. “I have no idea what your law prohibits here. I buy this production here, in Georgia, in Lilo’s fair.” – He said. The other sellers confessed that this porno movies they receive from private persons, who download porn movies from internet; then they make copies and hand them to outward sellers. This is a simple mechanism of porno industry in Tbilisi. According to the sellers of this product, there is not a great demand on it. They sell thirty or thirty five DVD-s during a week. But in spite of this fact, they can’t discontinue to spread porn movies. The price is 5 Georgian lari.

One adult seller claims that they never sell it to under aged children. But it doesn’t coincide to the other seller’s words. He says, the customers, in most cases, are teenagers and he can’t lose a client because of his age. “I’m not his father to prohibit him buying pornography.” – said the young seller. As they say the youngest client is seven or eight-years-old boy and, in most cases, the demand is on lesbian porn videos.

The young lawyer Tamta Marjanishvili says, that according to Georgia’s criminal code these sellers and their providers should be judged and injailed for two years at least.

Photos by Lika Zakashvili

Five Jobless Generations

Unemployment is a major social problem for every generation in Tbilisi. According to them, high education is not the guarantee of high paid job.

Today, on November 3, a group of Gipa’s students, studding at the faculty of journalism and media management, inquired exactly sixty five persons on Rustaveli avenue and surrounding streets. The purpose of this research was to detect, what are the major problems of the public in their social, political and economic life.

This “researcher group” was consisted of thirteen students. Each of them inquired five persons - representatives of different social roles, status, age and sex. The oldest of them was seventy seven-years-old woman, called Tamara Dalakishvili. She is a charwoman and embarrassment is the greatest problem for her. Her monthly pension is eighty five lari and twenty lari is a weekly salary. “My husband is 82-years-old man, he’s invalid, but the government doesn’t pay him the disability pension.”- said Dalakishvili, “It’s imposible to support an ill man with 165 lari during the month, especially in winter.” Her mood is very nihilistic, but she hopes, the government would be changed – this is the only outlet, on her mind.

According to inquired people, the main problem is unemployment; also economic crisis and lost territories. The people up to thirty are jobless and the majority has a high education. One inquired young man, called Temuri (He didn’t say his last name), said that he is a lawyer and he had a job in the Ministry of Justice, but two years before he was dismissed. Since then he is a forty one-years-old jobless man. His opinion, how to avoid the problem of unemployment, coincides to Dalakishvilis’s point of view. “The president of Georgia should be removed.” – He said.

The other respondents said the same about the main problems of the society. Unemployment and economic crisis are the dominants. But in most cases the outlet is different for each of them.

The shop assistant of the, so called, “Second Hand” shop, is fifty one-years-old woman with high education. She has graduated from Tbilisi state university, faculty of Georgian literature. Because of her economic situation in her family, she is forced to work in the shop. She’s a widow. Her name is Rusudan Dekanoidze. God is the only hope for her. “I pray every day to save my motherland and my people.” – said Dekanoidze. She hopes the faith should save Georgia. But the young woman, trying to hide her identity, doesn’t agree with her. “God has forgotten this country.” She said, “I see no hope and the main problem is a sindrome of impunity.” She say neither name, nor her age. But she was young and according to her words, she is a doctor.

Lena Bakhtadze is a cashier in Rustaveli Theatre. She’s thirty three-years-old. She hasn’t different idea from the other inquired persons. “Unemployment is the invincible problem of our country.” – She said. On the question, how the public can solve it, she answers with smile - “We need to increase the level of our knowledge. This is the only way to save our society.”

Guram Dochanashvili wins the 8th edition of the Saba Award

Guram Dochanashvili, the Georgian author of “The First Garment”, was awarded the Saba Literary Prize on 4th of July for his contribution to the development of Georgian literature. The 71-year-old Dochanashvili received the 10,000GEL prize in a ceremony on Marjanishvili, in downtown Tbilisi, which marked the 8th edition of what has become Georgia’s most important literary prize.

Named after the 17th century Georgian writer Sulkhan Saba Orbeliani, the prize was established in 2003 at the initiative of TBC bank, the Georgian Pen Club and the broadcasting company Rustavi 2. The total amount of 80,000GEL is divided among eight different category, the most relevant being the contribution to Georgia literature won by Dochanashvili.

Every nomination winner gets 4 000 GEL, except special prize, rewarded with 10 000 GEL in special nomination “Award for contribution to the development of Georgian literature.” The Other nominations are: The Best Debut of The Year, The Best Essay and Publicist work, The Best Translation, The Best Play, The Best Short Story Collection, The Best Poetry Collection, The Best Novel. The symbol of Saba is a silver feather, that goes to the winner with 4 000 GEL.

There are at least ten publishing houses in Tbilisi, three of them, such as “Siesta”, “Diogene” and “Sulakauri Publishing House”, are the leaders on Georgian publishing market. Every publishing house had presented their authors’ books, circulated in 2009. The special jury, remaining anonymous before the ceremony day, selects “the bests among the bests” for the short lists of every nomination. And then the same jury, completed with five members, votes and brings to light the winner.

Saba Award is very important event for every publishing house in Tbilisi. They consider that this literary project maintains new published books circulation and sometimes provokes them to be a bestseller for years. The author, his book and the name of publishing houses are indivisibles from each other. In this year the most successful authors of the Saba Award were presented by publishing house “Diogene”.

To Nino Guruli’s mind, the PR manager of Diogene, the major dignity of Saba Award is to encourage contemporary authors and help modern literature to develop in a right way.

“We are the big supporters of translation in Georgian. Unfortunately our author didn’t get Saba’s silver feather in this nomination, but we have the laureates in the other nominations, such as The Best Play, The Best Story Collection, The Best Poetry Collection and The Best Debut. It’s a big success for our publishing house.”

The prose writer Beso Khvedelidze is the laureate of Saba 2003 in thenomination the best story collection. Also he is the director of the publishing house “Saunje”.

“After Saba winning every book is predicted to popularity.” He says. “Unfortunately, modern literature isn’t popular among our society, especially contemporary poetry. If not a Saba Award, majority of Georgian bestsellers would be “rotten” on the book-shelf.”

Definitely, Saba is the most costly literary project in Georgia. The PR manager Maia Dzirkvelishvili says, that they do their best not to turn down Saba Award’s rating among society.

The winners of Saba 2010 are: The Best Debut – Maka Ldokoneni “Sweet Stories” (Publishing house “Diogene”), The Best Translation - Manana Garibashvili “Poetry of Cutulus” (”Logos”), The Best Play – Tamar Bartaia “The Major Role” (“Diogene”), The Best Essay – Zurab Karumidze – “The Life of Jazz” (“Siesta”), The Best Story Collection – Kote Jandieri “Cinderella’s Night” (“Diogene”), The Best Poetry Collection – Zviad Ratiani “Negative” (“Diogene”) The Best Novel – Naira Gelashvili “The First Circles”(“Caucasian House”).

And the special award went to Guram Dochanashvili, the lovely author for every generation.


P.S. The article has been written on July 5 of 2010.

The youngest old people

Progeria is the extremely rare disease, accelerated aging in the sufferers. It was discovered in the beginning of 20th century and during many years it was a real enigma for many generations of the doctors. At last, they concluded, that it has connected with a genetic mutation, but the exact etiologic of these disease isn’t available yet. The modern medicine supposes that one of the major factors, causing Progeria, is incest.

The name of disease derives from the Greek word “Geraios”, that means “old”.

Progeria has two major syndromes: Hutchinson-Gilford Progeria, especially characterized for children and Verner syndrome, recrudescent in the age of seventeen-eighteen. The life duration of those who suffers with each syndrome lasts from 20 to 40. And the kids, obsessed with this disease resemble very old people. The reason of their death is heart attack and dysfunction of the organs.

The modern medicine isn’t able to resist this disease and regress it.

ესკიმოსთა თქმულებები პოეზიაში

ეროტიკა, მისტიკა და გროტა


“ხანდახან წერის დროს სასწაულები ხდება – მესამე ხმა ბედისწერას გვკარნახობს.” – ამბობს ამერიკელი პოეტი დენის დუჰამელი, ათამდე კრებულის ავტორი და ოთხი ლიტერატურული პრემიის მფლობელი. ზოდიაქოს ნიშნით კირჩხიბია, ჩინური ჰოროსკოპით - ხარი, სტიქია – წყალი, პლანეტა – მთვარე. ამიტომაც მისი პიროვნებისთვის დამახასიათებელი მსუბუქი ირონია, იუმორი და მისტიციზმი მისსავე ნაწარმოებებშიც პოულობს გამოხატვის საშუალებას.

დენის დუჰამელის პოეტური კრებულები, როგორც წესი, ერთგვარი ციკლია. ზოგჯერ მისი ერთი ლექსი მეორე ლექსის ანარეკლია და იმ ამბის გაგრძელებას გვიამბობს, რომელსაც რამდენიმე ფურცლით ადრე გადავაწყდით. მას შეუძლია სხვა სივრცეში გადაიყვანოს მკითხველი – თოჯინების სამყაროდან (კრებული “კინკი”) დაწყებული ყინულოვანი კუნძულებით დამთავრებული. ჩემი აზრით, ეს ის თანამედროვე პოეტთაგანია, რომელიც ადამიანურ ტკივილებს, განცდებსა და მანკიერებებს განსაკუთრებული სიმძაფრითა და სპეციფიკით აღწერს. მისი კრებული სახელწოდებით “ქალი ორი საშოთი” 1995 წელს გამოვიდა, რის საფუძველსაც ესკიმოსების მითოლოგიური თქმულებები წარმოადგებს. ამ ლექსებში ავტორი მოგვითხრობს ესკიმოსების ცხოვრებაზე, მათ რიტუალებზე, ღმერთებსა და აჩრდილებზე. აგრეთვე, რაც მთავარია, ჩვეულებრივი ადამიანების ყოველდღიურ ცხოვრებაზე, მათ რუტინასა და სასიყვარულო განცდებზე. დუჰამელის სტილი ძალიან მსუბუქია, ირონიით გაჟღენთილი და მისი “უცნაური” თუ “უხამსი” ამბები სინამდვილეში ყოფითი ისტორიებია, ზოგ შემთხვევაში ჩვენთვის ნაცნობიც კი, ოღონდ თითქოს სხვა სივრცესა და განზომილებაში დანახული. ამბობენ, რა უნდა დაწერო ისეთი დღევანდელ ეპოქაში, რომ მითებად არ ეთქვათ ძველ ხალხებსო. ალბათ ასეცაა.

როდესაც დენის დუჰამელის ლექსები წავიკითხე, გამოგიტყდებით, დიდად არ აღვფრთოვანებულვარ, მაგრამ რაღაცნაირად თავი დამამახსოვრეს მისმა ლირიკულმა პერსონაჟებმა – ობოლმა ბიჭმა, რომელიც სიკვდილის შემდეგ ქალად იქცა, კაცმა, რომელიც თავის მოჩვენება ცოლს მისტიროდა, იგლუში მცხოვრებმა წყვილმა, მთვარეს რომ შვილი სთხოვა. შემდეგ მივუბრუნდი, რამდენიმე მათგანი ვთარგმნე და ბოლოს მისი კრებულის გამოცემაც გადავწყვიტე ქართულ ენაზე. თუკი ეს ლექსები მკითხველს არ მოეწონება, იმედს ვიტოვებ, ესკიმოსთა მითოლოგიის მიმართ მაინც გაუჩნდება ინტერესი.

და ვინაიდან ადამიანებს ციფრები ძალიან გვიყვარს, ბოლოს იმასაც ვიტყვი, რომ დენის დუჰამელი 1961 წელს დაიბადა ვუდსოკეთში. დღესდღეობით კი ორმოცდარვა წლის პოეტი ოჯახთან ერთად ფლორიდაში ცხოვრობს, ორსართულიან სახლში, ძალიან ახლოს ოკეანის სანაპიროსთან.


ქალი ორი საშოთი

ქალი, რომელსაც ორი საშო ჰქონდა, ყველანაირად ცდილობდა,
რომ მეუღლისგან დაემალა თავისი ნაკლი. უძნელდებოდა,
რადგანაც მისი ორივე საშო ხელისგულებზე მდებარეობდა,

ნაცვლად ჩვეული ადგილისა. თავისი ქმრის განსაცვიფრებლად,
ძუძუსთავებით ეხებოდა ხოლმე ასოზე,
ხან კი უკნიდან აცდუნებდა.

ქალი შორიდან ჩამოსულა. იმ ადგილებზე, როგორც წესი,
არ საუბრობდა. ქმარს კი ეგონა, იქ მიიღო
გასაოცარი სიყვარულის ამგვარი ცოდნა.

გახარებული ყოფილა კაცი, სანამ ნახავდა,
როგორ წვეთავდა ცოლის შარდი მის თითებშორის,
თითქოს დაღვრილი წყლის დაჭერას ცდილობდა პეშვით.

ნეტა არასდროს გაეგონა ის, რაც გაიგო,
რომ მისი ცოლი - ახალგაზრდა, მაცდური ცოლი, სული ყოფილა.
განცდებისთვის დრო აღარ ჰქონდა... –

თოვლის ქოხმახში მარტოობა მიაქვთ აჩრდილებს.
და ამიტომაც კაიაკში დააბა ქალი
და მოდრეიფე ყინულზე შესვა, რომ მის სამყოფელს მოშორებოდა.

სთხოვა, დაბრუნდი, სადაც მკვდრების სამყარო არის.
მაგრამ საბრალო მისი ცოლი, მკრთალი ჩრდილივით რომ ფართხალებდა,
ვეღარც ხმელეთზე ბრუნდებოდა, ვეღარც იმქვეყნად.

ვიღაცას უთქვამს, დღემდე ისმის მისი ტირილი:
“ვერ დამიბრუნებს ჩემი ქმარი, ვერ დამიბრუნებს!”
თუმცა ვერ ხვდება, თუ რა ძლიერ ნატრულობს ისიც

მის ტყუპ საშოებს და როგორ ცდილობს დაუმალოს
თავის ახალ ცოლს, რადგან სოფელი პატარაა და
ქარიშხალში ყველა ჭორი სწრაფად ვრცელდება.

ასე ამბობენ, თითქოს ახალ ცოლს აიძულებს სახეში ურტყას,
რომ მისი თბილი თითებიდან თრთოლვა შეიგრძნოს.
და მერე მოსთქვამს მის უნაყოფო ხელისგულებში სახეჩარგული.


მთვარის კაცი


რა არ ვიღონე შვილი რომ მყოლოდა?!
შიშველი ტანით ვიძინებდი მთვარის შუქის მოსანუსხად.
წყალს იმ დროს ვსვამდი,
თუ სავსე მთვარე ზედაპირზე ირეკლებოდა.
მთავრის კაცი კი არშობილ ბავშვებს ღორივით თქვლეფდა.
როცა მიწაზე ეშვებოდა სხვადასხვა ქალის გასანაყოფიერებლად,
მე არ მაქცევდა ყურადღებას.
სამაგიეროდ, პატარა გოგო გააოცა ახალი ჩვილით,
მერე ბებიას ჩამოუგდო ბავშვი საჩუქრად.
სანამ ერთ დღესაც ჩემმა ქმარმა
მთვარეს შამანი არ მიუგზავნა.
ჩემი სახელიც დაიზეპირა მისმა მეგზურმა.
ჩვენი პატარა საუკეთესო შვილი იქნება დედამიწაზე,
სხვადასხვა რამით გამორჩეული,
რადგან ამდენ ხანს გვალოდინა.
ახლა კი, როცა დამაორსულა,
ჩემი ქმარი ყოველ ღამით მაძლევს თავის თესლს
ბავშვის საკვებად, სანამ ჩემშია.
ხანდახან წვეთი პენისზე რჩება, -
მთვარისნაირად ქათქათა თეთრი,
მარგალიტივით, როგორც ჩემი მრგვალი მუცელი.


მას, ვისი საშოც კაცებს ყლაპავდა

ის არ ყოფილა გოლიათი,
არც მის ვაგინას ჰქონდა კბილები.
სამაგიეროდ, მშიერ გველს ჰგავდა, ვეება ნივთებს რომ ყლაპავს უმალ.
სხვა მდედრებისგან განსხვავებით მისი საშო არ იერთებდა
საშვილოსნოს ღრუს. სამაგიეროდ სლიპინა ხვრელი კაცებს,
როგორც ნაირნაირ მეტალის საგნებს, ისე იკრობდა მაგნიტ-მუცელში,
სადაც ისინი ცხიმებსა და სელაპის ხორცს გაერეოდნენ,
ცოტა ხნით ადრე ქალს რომ ეჭამა.
ხოლო სხვები კი გულმოდგინედ ეძებდნენ ხოლმე
გამქრალი ქმრების ნეშომპალას მის განავალში,
ვის ვაგინასაც ჩაეყლაპა მათი კაცები.
ხანდახან ოქროს კბილით სცნობდნენ, ზოგჯერ ღილითაც.
ქვრივები აღარ ქვითინებდნენ, რადგან იცოდნენ,
გზააბნეული ქმრებისათვის არ ღირს წუხილი,
ძაღლისგანაც კი უფრო მეტი სარგებელია,
რითიც ცოლები ვახშამს მაინც მოამზადებდნენ,
თუკი შიმშილი შეაწუხებდათ.


ორი ქალი, რომელთაც თავისუფლება მოიპოვეს

მას იგლუს შუა ნაწილში ეძინა,
ძალიან ახლოს სინათლესთან, სანამ ორიდან ერთ-ერთი ცოლი
იქვე, კედელთან თრთოდა თავისთვის.
არა, ეს შიში სულაც არ იყო,
იმის გამო, რომ ქმარი ცოლებს მაშინ ურტყამდა,
როცა ხმადაბლა გაიცინებდნენ.
ან იმის გამო, რომ მათი ქმარი ყველა კაცს სცემდა,
ვინც შეაქებდა რომელიმეს მშვენიერებას.
განრისხებულმა თანასოფლელი იმ დღესვე მოკლა,
როგორც კი ხმები დაირხა ხალხში,
ვითომ მის ერთ-ერთ ცოლთან წოლილა.
ორივე ქალმა გადაწყვიტა, სანაპიროსკენ გაპარულიყვნენ
სქელძირიანი მუკლუკებით,
საგანგებოდ რომ შეეკერათ გაქცევის დღისთვის.
ზღვის სიახლოვეს მწოლიარე ვეშაპის ლეშში
დაიდეს ბინა. ფრთხილად შეცოცდნენ ტანში პირიდან, -
იმდენად ფრთხილად, რომ ფეხსაცმელი მკვდარი ცხოველის
ბასრ კბილებზე არ გაეხიათ.
მოსასვენებლად მისი კუჭის კედელს მიეყრდნენ;
ვეშაპის ხორცი ეყოფოდათ მთელი ცხოვრება, -
მისი გახრწნილი შიგნეულობა ისეთივე გემრიელია
როგორც ყველის დიდი ნაჭერი...
ამასობაში ქმარმა შამანი გამოიძახა,
მანაც უმალვე გააგზავნა ვეშაპის მხარეს,
თუმცა სიმყრალემ შეაშინა მრისხანე ქმარი,
უკან გაბრუნდა და შამანს უფრო ძლიერად ურტყა,
ვიდრე ძველ ცოლებს,
რომლებიც იმ დროს ერთმანეთის სითბოში იწვნენ
და ქონის ყვითელ სიმხურვალეს ინაწილებდნენ.


პატარა ქმრების ღირსებები

სოფელში, სადაც ყველა კაცი ერთად მოუკლავთ,
საბრალო ცოლებს აღარ დარჩათ გამოსავალი,
გარდა იმისა, რომ შვილები ჰყოლოდათ ქმრებად.
როგორც კი ერთმა დედამ ზურგზე თოკით მიიკრა
ახალშობილი, მაშინვე კაცად გადაიქცა.
სიმაღლით ისევ ბავშვი იყო,
თუმცა უხეში წვერი ჰქონდა და აზრიანი, დიდი თვალები.
ქალი ყოველთვის თან ატარებდა, -
ნაკადულშიც კი, სადაც წყალი მის კოჭს წვდებოდა
და თავისუფლად ასველებდა ბავშვის საზარდულს.
იძულებული იყო ხოლმე ხელში სჭეროდა სათამაშო თვითმფრინავივით,
სანამ პატარა მინდორზე ფსამდა.
ზურგი არასდროს ეღლებოდა,
მიუხედავად იმისა, რომ თან მიათრევდა თავისი შვილის ისრების კონას.
პატარა ქმარი შესანიშნავი მონადირე ყოფილა თურმე,
შეეძლო ჩუმად მიპარვოდა მძინარე ირემს.
რადგან ასეთი მსუბუქი იყო, ნაფეხურებსაც არ ტოვებდა ფხვიერ მიწაზე.
დედას კი ხშირად ენატრებოდა ჩვეულებრივი სიყვარული.
პატარა ქმარი მასზე ისე ცოცავდა ხოლმე,
გეგონებოდათ, ვეება ძუძუ ყოფილიყო მისი სხეული.

მელესის თაბაშირის მთვარე

1902 წლის 1 სექტემბერს პარიზში, ღია ცის ქვეშ, პირველი ფანტასტიკური ჟანრის ფილმის ჩვენება შედგა, ხოლო ზუსტად ერთი თვის თავზე, საგანგებოდ იგივე ფილმის ამერიკული პრემიეირისთვის ლოს-ანჟელესში, დღევანდელი ჰოლივუდის ტერიტორიაზე, მსოფლიოში პირველი კინოთეატრი დაარსდა.

ფილმი ფრანგ რეჟისორს, ჟორჟ მელესს, ეკუთვნოდა, რომლის ხანგძლივობა არც მეტი, არც ნაკლები ცამეტ წუთს შეადგენდა და „გასეირნება მთვარეზე“ (Le Voyage Dans la Lune ) ერქვა. სცენარში ცვლილებები რეჟისორმა თავადვე შეიტანა, თუმცა სიუჟეტი გერბერტ უელსსა და ჟიულ ვერნს „წაართვა“ და ფილმს მსუბუქი, სარკასტული ხასიათი შესძინა. პირველ ფანტასტიკურ კინო-ფილმში მოთხრობილია თუ როგორ გაფრინდა ფრანგი ასტრონომების ჯგუფი მთვარეზე, როგორ შეიპყრეს მეცნიერები „მთვარეულმა აბორიგენებმა“ და როგორ დაბრუნდნენ დედამიწაზე. ფილმის ყოველი კადრი გროტესკულია, იდეა - იმდროინდელი ეპოქისთვის ყოვლად წარმოუდგენელი.

ფილმმა „გასეირნება მთვარეზე“ საფუძველი ჩაუყარა კინოხელოვნების მრავალმხრივ განვითარევას და მას თეატრალიზირებული სახე შესძინა, რასაც მანამდე დიკსონის, კუნისა და ძმები ლუმიერების შემოქმედებაში არც უარსებია.

ჟორჟ მელესი, 531 მოკლემეტრაჟიანი ფილმის რეჟისორი, რამდენიმე წლის მანძილზე რობერტ უდენის თეატრში ილუზიონისტად მუშაობდა. ოკულტიზმი და მაგია ბავშვობიდანვე იტაცებდა . კინემატოგრაფიით ლუმიერების პირველი ფილმის ნახვისთანავე დაინტერესდა. ოცდათხუთმეტი წლის დამწყებმა რეჟისორმა გადასაღები აპარატი ოციათას ფრანკად ანტუან ლუმიერისგან იყიდა, რომელმაც ზუსტად ერთი წლის თავზე ასჯერ მეტი მოგება მოუტანა. რამდენიმე კვირის შემდეგ ისტმენ კოდაკ კომპანიისგან ფირი შეიძინა. კარიერის დასაწყისშივე მელესმა მიზნად დაისახა კინემატოგრაფიაში გადატრიალების მოხდენა, თუმცა მთელი წლის მანძლზე გადაღებული ოთხმოცივე მოკლემეტრაჟიანი ფილმი ისეთივე უარგისი გამოდგა, როგორ მისი ბავშვური ოცნებები ილუზიონისტობაზე.


მომდევნო წელს მელესს უჩნდება ილუზიონიზმის იდეა კინო ხელოვნებაში. მონროიეში იგი აარსებს საკუთარ კინოსტუდიას. მისი ერთადერთი იდეაფიქსია მაყურებლის გაოცება.


პირველი ინოვაციური ფოკუზი მელესმა ფილმში “ქალბატონის გატაცება” გამოიყენა, სადაც მთავარი გმირი მონტაჟის საშუალებით სკამიდან ქრება. ფრანგი კინოკრიტიკოსი ჟორჟ სადულის აზრით, მელესი ამ პერიოდში გატაცებული იყო ჰოპკინსის ნაწარმოებებით ილუზიონიზმზე. მან შესანიშნავად აითვისა ფოტოტრიუკების ხელოვნება, სინათლით მანიპულირება, რის შემდეგაც დაამკვიდრა ორმაგი და მრავალმხრივი ექსპოზიცია, გამოიგონა მონტაჟი და მაკეტი კინოხელოვნებაში, რაც მოგვიანებით გადასაღები მოედნის განუყოფელ ბიჟუტერიად იქცა. მრავალი კინომცოდნის აზრის, იგი კინემატოგრაფიული ევოლუციის ფუძემდებელია. ჟორჟ მელესი იყო პირველი, ვინც გადაიღო წყალქვეშა კადრები დიდი აკვარიუმის საშუალებით; ფილმში მუდმივად იყენებდა დეკორაციებს, იმ ეპოქის ცნობილი და სკანდალური მწერლების ნოველებს კი ფილმის სცენარად. ასევე დიდ ყურადღებას აქცევდა გრიმს და მსახიობების არტისტულ მონაცემებს, ჟესტიკულაციასა და მიმიკებს. ერთი სიტყვით, ის იყო პირველი თეატრალიზირებული ფილმების ავტორი. მას აგრეთვე ეკუთვნის შარლ პეროს ზღაპრების ეკრანიზაცია, როგორიცაა “კონკია”, “წითელქუდა” და “ლურჯწვერა”. თუმცა მისი შემოქმედებიდან მაყურებელს ყველაზე მეტად „გასეირნება მთვარეზე“ და უზარმაზარი მთვარის მაკეტი დაამახსოვრდა. ამ ყველაფერს ხელი იმ ფაქტმაც შეუწყო, რომ სამეცნიერო ფანტასტიკა ლიტერატურაშიც ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ და, ამავე დროს, კრიტიკულ ჟანრად იქცა. მოგვიანებით კი კინემატოგრაფიაში იმაზე მეტი აღიარება მოიპოვა, ვიდრე თავად მელესს წარმოედგინა.

Superstition – habit or tradition

Every society has its superstitions as a system of believes, descended by ancestors. For one look, it seems all of them have mystical definition, but indeed superstition is an element of folklore.

In Georgia people believe in many strange things. Mostly superstitions, scattered in Georgia are connected with fear of death, love, hate, money, marriage, ghosts and etc. There are things, which can be considered as an object of superstitions in many nations: just take salt or black cat. It’s not easy to find society without superstition associated with salt or cat.

In Georgia people believe, if the black cat crosses your way, that day would be wretched for you, but for British people this is a sign of happiness. In fact this superstition connects with an ancient pagan believe – cat as an incarnation of goddess. But after adoption of Christianity this animal has lost its icon. As for ill-fated date, Georgians consider that a person with unlucky life and bad characteristic can damage your own energy. That’s why Georgians are accustomed to blame others in their crash. The latest usually associates with money. It’s very familiar habit to scratch left palm and kiss it, which means soon you’ll get money. But if right palm is itches, you would lose something. Another superstition about poorness is to clean bread crumbs from the table with hand.

According to the old superstition, when man talks about unpleasant things, he should knock on the wood three times and spit out, to avoid something bad. It’s not only Georgian custom to knock on the wood to stay away from dangerous. It’s said, that this voice terrifies devils, reminding them about crucifixion of Jesus.

The whistling also has very strange and mystical definition. Every Georgian child can remember how parents used to prohibit them whistle in the house. “It brings poorness in family” they were telling them. But old people claim that whistling in the house is discouraging behavior. According to the oldest Georgian and Russian superstition, whistle can call up the demons.

Many mysterious and unpleasant things are connected with mirror. It’s considered, if the mirror had been broken, someone would certainly die in the family. Mirror is important thing even after someone’s death. It’s approved to cover mirrors with white bad sheet till funerals to preserve house from the ghost. It’s said, spirit can dwell in the mirror. This superstition became tradition in Georgia.


Salt is also very familiar object for the superstitious people. If the salt spread on the table, someone should pour water on it to avoid conflict in the family. Salt can also define unmarried girls’ fate. This superstition has progressed to a ritual in Georgia. In the last week of February unmarried girls bake the salty cookie with 100 gr. flour, 100 gr. salt and water. In the midnight they stand on the cross-road, eat this cookie and go to bed. According to the old superstition, those who have done this ritual could meet with their future husband in their dreams.

It can be listed a lot of superstitions, spread in Georgia, such as telling nightmares to the water, lucky date, gingers and etc. Some people think that superstition is a holy foolishness, but for someone it could be the most important phenomena in the world.

A new discovery of NASA

NASA (The National Aeronautics and Space Administration) has made the first all-sky maps of the heliosphere. As BBC correspondent declares, the scientists and map researchers were more than surprised, when they discovered that the map was bisected by a bright, winding ribbon of unknown origin. They think, "the ribbon is not a source of light, but rather a source of energetic neutral atoms." Till here, researchers have known that the solar system is surrounded by a huge bubble of magnetism, called heliosphere, but this incident has changed the widely-spread theory of astronomers. The complete information was published today on NASA’s website. "This ribbon winds between the two Voyager spacecraft and was not observed by either of them," notes Eric Christian, the NASA’s scientist. Also, he thinks, that all the astro-researchers must observe this so called cosmos-event.

The NASA’s researching group is eager to see if the ribbon is changing permanently. So they are planning to make a second sky-map

The Eight Dream Borrowers

It's not a story about Milorad Pavich's novel. This is a small report about medical research.

A very big part of society suffers with insomnia. The topic, called “Eight Biggest Night Stealers” is about eight major factors that cause it. .

The 1st is so called work stress that comes in many forms. Usually it is characterized for people with daily routine.
The 2nd one is a strong emotion that involves tossing and turning all night. Sometimes it can lead us to depression.
The 3rd is so called “Not Enough Time”. The psychiatrist Jason Henry says, that when people think, they have too much to do, but have too little time to accomplish it, they secret adrenaline that puts obstacle in somebody’s sleep.
The 4th one is very strange argument indeed. It is to invite guests in midnight. Maybe this point is about people, loving bohemian life.
The 5th is a temperature in the sleeping room. Sometimes high temperature makes a person restless.
The 6th is sugar and caffeine. It’s said in the topic, that sweet coffee and even tea disrupt human’s sleep.
The 7th is an alcohol.
And at lasts, the 8th one is irregular biorhythm. Mostly this point is for the young mothers. The irregular sleep hours are very dangerous for our health and also memory.

Positive Emotion V.S. Heart Disease

The doctors consider that happy people suffer with heart disease much less than the people, who have a stern temper.
The experiment has studied 1 739 healthy adults over the ten-years and concluded, that happiness has a so called “positive affect” on their heart health. The author of this project was a group of scientists of Columbia University Medical Centre. According to their words, they need some more medical trials to open new theory in the modern medicine – how the positive emotion can improve a human’s health and heart disease.
The cardiologist Iain Simpson says, that the most important is to reduce the risk of diabetes and cholesterol in the blood. However, he conceded that anything that can cure people from heart disease or preserve them from it couldn’t be rejected.

მარგარეტი

მარგარეტ ბიუარკ-უაითი დაიბადა 1904 წელს, ნიუ-იორკში. 1922 წლიდან სწავლობდა კოლუმბიის უნივერსიტეტში ბიოლოგიის ფაკულტეტზე. სწორედ ამ პერიოდში გაუჩნდა მარგარეტს ინტერესი ფოტოგრაფიის მიმართ. რამდენიმე წელიწადში მან მიიღო მონაწილეობა ფილმის გადაღებაში, რის დროსაც შეიმუშავა გადაღების ახლებური მეთოდები ფოტოგრაფიაში.

1929 წელს მარგარეტი მოწვეულ ჟურნალისტად იწყებს მუშაობას გაზეთში "Future". ის იყო ერთადერთი დასავლური სამყაროს წარმომადგენელი ფოტოჟურნალისტი, რომელსაც შეეძლო საბჭოთა კავშირში ჩასვლა და დოკუმენტური მასალების ოფიციალურად მოძიება. ასევე მარგარეტი იყო ერთადერთი ქალი ფოტოგრაფი, რომელმაც დაიწყო მუშაობა "Live"-ში თავად ჟურნალის რედაქტორის ინიციატივით. მოგვიანებით კი მას ერგო პირველი ქალი კორესპონდენტის ”სტატუსი”. მისით ინტერესდებოდნენ ისეთი ცნობილი და გავლენიანი გამომცემლები, როგორებიც იყვნენ ჰენრი ლუისი და სხვანი.

მარგარეტის ბიოგრაფია სავსეა საინტერესო ფაქტებით. ყველაზე მნიშვნელოვანი და გადამწყვეტი ფაქტი მისი ბიოგრაფიისა არის მეორე მსოფლიო ომი. ამ ფოტოებმა მარგარეტი აქცია მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილ ფოტოჟურნალისტად. მარგარეტი თავისი ფოტოებით გვიამბობდა იმდროინდელი ევროპის ტრაგედიაზე, იმდროინდელ სოციალურ მდგომარეობასა და დეპრესიაზე. მისი ფოტოების ციკლი გამოხატავს ომის პერიოდის და აგრეთვე ომის შემდგომ ვითარებას მთელ ევროპასა და ამერიკაში.
მარგარეტ ბიუარკ-უაიტი იყო ნოვატორი დოკუმენტურ ფოტოგრაფიაში. იგი დღემდე საკულტო ფიგურას წარმოადგენს როგორც ფოტოჟურნალისტებისთვის, ასევე ფემინისტური იდეოლოგიის მიმდევართათვის.

1963 წელს მარგარეტმა გამოსცა თავისი ავტობიოგრაფიული რომანი სახელწოდებით “ჩემი პორტრეტი”.

მარგარეტ ბიუარკ-უაითი 1971 წელს გარდაიცვალა პარკინსონის დაავადებით.